Het Nederlandse Rembrandt Frerichs Trio kwam in contact met de Iranese kemenche speler Kayhan Kalhor in 2013 en de klik was daar, ze speelden enkele concerten, zo stonden ze ook op het North Sea Jazz Festival (2019) en traden ze op in Iran (3 avonden met 3000 mensen per concert !) . Kalhor komt niet zomaar uit de lucht vallen, hij maakte ook deel uit van het fameuze “Silk Road Ensemble” onder de leiding van de wereldberoemde cellist Yo Yo Ma. En dan is er nu het album “It’s still autumn” waardoor al diegenen die een concert hebben gemist nu de schade kunnen inhalen en genieten van de bijzondere muziek van dit viertal.

Zoals gezegd bespeelt Kalhor de kemenche dit is een honderden jaren oud Perzisch instrument, het gaat om een 3-snarige spikevedel die zowel met de vingertoppen als met de strijkstok kan worden bespeeld. Hij is niet de enige in de groep met een “apart” instrument, Frerichs speelt al geruime tijd op een soort forte piano, bassist Tony Overwater speelt op een barok violone oftewel een basviool en Vincent Planjer bespeelt geen normale drumkit maar een zelfgebouwde “whisper kit” bestaande uit van heinde en verre komende percussie elementen. De forte piano heeft een zachtere en meer poëtische klank vandaar de keuze van Frerichs, ook Mozart bespeelde een dergelijke piano, Napoleon schonk er een aan de shah van Perzië en zo is de cirkel rond wat betreft Kalhor en Frerichs.

Het bijzondere van de samenwerking tussen de twee verschillende muziekculturen is dat het hier niet zoiets is als half om half, dus geen Europese jazz met een dosis Iranese muziek en ook niet wereldmuziek met een scheut jazz. Nee hier is sprake van een complete synthese waarin alle vier de groepsleden hun aandeel hebben en via improviseren tot een geweldig resultaat komen. De klankkleur op dit album heeft door het ongebruikelijke instrumentarium een heel bijzonder karakter, de muziek is een uitdaging aan het verbeeldingsvermogen. Het album bestaat uit twee delen “Dawn”en “Dusk”, de verschillende delen, 5 in Dawn en 4 in Dusk lopen direct in elkaar over zonder de gebruikelijke pauze waardoor de luisteraar feilloos wordt meegenomen van de dageraad naar de schemer. De composities zijn allen van de hand van de verschillende groepsleden met uitzondering van “Autumn”, een nummer uit de Amerikaanse folklore en “Offering” geschreven door Ara Dinkjian een Armeens-Amerikaanse oudspeler.

De kemenche heeft een heel kenmerkend geluid dat soms heel oosters overkomt en dan weer doet denken aan gypsy muziek. Het zangerige geluid komt goed overeen met de tinkelende klank van de forte piano en de donkere tonen van de basviool. Deze volmaakte mix van instrumenten wordt vervolgens overgoten en aangespoord door de subtiele percussie van Planjer’s whisper kit. Het leidt tot adembenemend mooie muziek die je spoedig in een soort trance brengt. Geen pure jazz, geen oosterse muziek, geen klassiek maar een mengeling van deze muziekstijlen opgehangen aan een ruggengraat van improvisatie elementen. Hallucinerende muziek, beter kan ik het niet omschrijven, een absolute aanrader of je nu liefhebber bent van jazz of world muziek of gewoon genieter van muziek. De muziek in woorden duiden is een schier onmogelijke zaak, gewoon luistert en huivert !

Jan van Leersum